Nu in onze etalage: collages van kunstenares Cristina Martins. De kunstwerken zijn te koop en hebben een bijzondere relatie tot Colette. De beelden die Martins gebruikt, komen veelal uit oude boeken en tijdschriften die zij in onze boekenbergen opdook. Wist je dat Cristina ook in opdracht tekening-collages maakt van uw familiefoto’s? Een cadeau om altijd te bewaren!

Cristina Martins: ‘Naast tekeningen maak ik collages. Een paar maanden geleden boorde ik een enorm
prachtige schat aan: de boeken en tijdschriften van antiquariaat Colette. Tussen de boekenbergen lag de inspiratie voor deze collages. Achter elk verhaal huist een ander verhaal.”

De collages van Cristina Martins maakte van de parels van Colette zijn vanaf zaterdag 29 maart t/m zaterdag 12 april te zien in de etalage van Colette. De collages zijn te koop. Mocht je geïnteresseerd zijn stuur een mail aan Cristina. Of stuur een berichtje via Instagram

Zaterdag 19 april om 16:00 komt Nouki Smeur haar nieuwe dichtbundel Verbinding bespreken. In deze bundel staan niet alleen gedichten, maar ook aquarellen van eigen hand die speciaal gemaakt zijn om de gedichten kracht bij te zetten.

De titel kwam als laatste: na het samenstellen van de bundel viel Nouki op dat er één thema was dat in bijna alle gedichten terugkomt. Verbinding. Een thema dat enorm actueel is, zowel op het wereldtoneel als op kleine schaal. Bovendien een thema dat Colette & Co typeert.

Kom dus zaterdag 19 april luisteren naar het interview waarin we dieper ingaan op gedichten in het algemeen, maar ook specifieke gedichten uit Verbinding. Natuurlijk zal Nouki ook voordragen en is er de gelegenheid om vragen te stellen en de bundel in te zien en aan te schaffen.

Oprukkend populisme, de terugkeer van het recht van de sterkste, eroderende checks&balances, de opkomst van rattenvangers en éénmanspartijen, en de ondergraving van het (internationaal) recht; onze democratie ligt onder vuur en voor het redden van onze rechtstaat is het alle hens aan dek.

Op donderdag 27 maart is het feest in Colette! We krijgen wethouder Saskia Bruines op bezoek; zij legt om 15:00 uur de ‘Gulden Klinker’ in de stoep voor onze deur. Dit is een prijs voor vrijwilligers-initiatieven in Den Haag. Wat een eer! We zijn heel trots dat we alweer bijna 4 jaar samen ons bijzondere boekenparadijsje draaiend houden.

Welkom vanaf 14:30. We rollen de rode loper uit voor onze vrijwilligers, voor onze klanten, buurtgenoten en andere fans van Colette. We serveren champagne en lekkere hapjes. En er is live accordeonmuziek!

In juni verschijnt het boek over onze winkel! Kun je ook niet wachten? Laat je mailadres achter op https://colette.red/het-boek/ en je hoort als eerste wanneer je het boek kunt bestellen, mét korting!

Bovendien zijn we nieuwsgierig welk omslag jouw voorkeur heeft. A of toch B? Laat het ons weten! 

De vaste bezoekers van Colette weten dat onze nestor Jogchum de Vries een bijzondere band heeft met Jan Cremer, de grote schrijver die vorig jaar op 84-jarige leeftijd overleed. Niet voor niets hebben we op onze afdeling de pareltjes van Jogchum een stapel met Cremer-boeken die zowat tot aan het plafond reikt. Onlangs refereerde Babette Cremer, de grote liefde van Jan Cremer, in een interview in Volkskrant Magazine aan de vriendschap tussen Jan en Jogchum: ‘Het bewijs dat Jan een ridder was’.

Roze memoblaadjes

Coletter Linda Vermeulen ging bij Jogchum langs om hem op het Volkskrant-artikel te wijzen en kreeg een paar dagen later vijf roze memoblaadjes met daarop het verhaal van de bijzondere, kortdurende vriendschap. Op onderstaande foto zie je de briefjes, samen met een kaart die Jan Cremer in 1952 naar Jogchum stuurde. ‘Wie wat bewaart, die heeft wat’, aldus Jogchum.

Eerst het citaat van Babette Cremer in het interview met Onno Blom over haar ontmoeting met Jogchum. Zij noemt hem niet direct bij naam – het was onze vrijwilliger Stef Muller van het reparatieteam die Jogchum in dit fragment herkende:

‘Niet zo lang geleden kwam na een opening in het Haagse Gemeentemuseum een oude man naar ons toe. Hij had een ansichtkaart bij zich uit 1952. Groeten van Jan, stond op de achterkant. Die man had de kaart altijd bewaard. Hij vertelde dat Jan hem in het weeshuis had gered. ‘Jij slaapt naast mij’, had Jan gezegd, hoewel hij drie jaar jonger was. Het bewijs dat Jan een ridder was.’

Kinderherstellingsoord

Jogchum kan zich de ontmoeting in het museum met Babette en Jan Cremer nog goed herinneren. ‘Dat was in 2007’. Verder was het verhaal van de redding in het weeshuis net een tikkeltje anders. ‘Ik ben van 18 april 1941, dus een jaar jonger dan Jan’, zo schrijft Jogchum op het eerste roze memoblaadje. ,Eind 1951 zat ik in Huize Heelsum, een kinderherstellingsoord in de buurt van Arnhem. Ik was een erg verlegen jongetje van het platteland. Ik kwam uit Pingjum, Friesland. Jan kwam uit Enschede en sliep in het bed naast dat van mij. Jan was zoals we dat zeggen een soort natuurlijke leider; hij was ‘street wise’. Hij bleek ook de krant te lezen, net zoals ik dat al van jongs af aan deed. En hij wilde later een motor met zijspan, zoals de ANWB-monteurs destijds. De andere jongens kwamen uit ‘Holland’. Wij niet, dat schiep ook een band.’

Zuivere lucht

‘Ik was daar voor de zuivere boslucht. Ik was een beetje bleekjes en had last van astmatische bronchitis. De strenge winters in Friesland met veel mist uit zee waren niet echt gezond voor mij. Dus ik overwinterde dat jaar in Heelsum. Jan was half-wees, hij was een stadsjongen. We weten uit zijn boeken dat hij in zijn jeugd veel van huis gewisseld is. Verder waren er veel verschillende jongens. Er zaten bedplassers bij, een paar nerveuze jongens. Er waren twee groepen: jong en oud. De grens lag bij 11 jaar. Maar ik mocht als tienjarige, vrij lange jongen, bij de oudste groep. We maakten veel wandelingen door de Zuidelijke Veluwezoom, met bossen en beekjes en het kasteel Doorwerth. Van Sinterklaas kregen alle jongens een zakmes, waarmee we landjepik speelden in het zand.’

Op onderstaande afbeelding zie je een foto van Huize Heelsum (voor de kenners: deze foto staat ook in ‘Ik Jan Cremer’) en wederom de kaart van Jan Cremer aan Jogchum.

Jan greep in

‘We trokken samen op. Jan kwam ook voor mij op’, schrijft Jogchum. ‘Op een dag was ik nerveus. Ik was misselijk. We zaten aan het ontbijt, aan tafel met de hele groep. Ik raakte in paniek en in die noodsituatie stamelde ik iets in het Fries. Het Nederlandse woord voor kotsen (Fries: spuien) kende ik niet. Jan greep in en bracht me naar de wc. Ik weet ook nog dat Jan ons in Heelsum het woord ansichtkaart liet opschrijven. Laat dat jongetje uit Pingjum nou de enige zijn die dat foutloos deed. Bij het vertrek uit Heelsum hebben we adressen uitgewisseld.’

Doos met kaarten

‘In het herstellingsoord had ieder een doos voor zijn persoonlijke spullen. Zoals een tandenborstel, kam, ballpoint. Ik bewaarde in die doos ook de de brieven die mijn klasgenoten vanuit Friesland in opdracht van de meester naar mij stuurden. Ik vond het wel leuk natuurlijk om pakketjes met kaarten te krijgen. Ik was per slot van rekening nog nooit eerder van huist geweest en was daar best eenzaam. Een half jaar later, toen ik al lang weer thuis was in Pingjum, ontving ik een kaart van Jan uit Enschede. Met een stierenvechter, waarschijnlijk een kaart die Jan van zijn vader, de wereldreiziger, had gekregen. Die kaart bewaarde ik ook in die doos. Zelf stuurde ik een kaart van ‘Hongaarse schilders’ naar Jan. De doos heb ik nu nog altijd in mijn woonkamer staan. Ik ben een bewaarder. Ik ben niet voor niks tweedehands boekhandelaar geworden.’

Ik Jan Cremer

Jaren gingen voorbij. ‘Uiteraard heb ik later zijn boeken gekocht. Ik Jan Cremer. Dat was in 1964. Ik zat toen in militaire dienst. Het boek was erg populair. Ik heb het een paar keer uitgeleend aan mede-soldaten. Het kwam er maar niet van om contact op te nemen…’

Ontmoeting in het Fotomuseum

En dan het laatste memoblaadje: ‘…Tot februari 2007. Er was een bijeenkomst in het Fotomuseum in Den Haag, dus naast het Gemeentemuseum, ter gelegenheid van een tentoonstelling over ‘The sixties’. Jan werd geïnterviewd door Kees ’t Hart. Ik dacht: dit is mijn kans om Jan nog eens te ontmoeten. Samen met mijn beste vriendin Hanneke ben ik er naartoe gegaan. Na afloop heb ik mij gemeld met mijn ansichtkaart. Jan was blij verrast en deelde dit met Babette, die ons er op wees hoe bijzonder dit was: ‘Meer dan 50 jaar geleden.’ Vijf dagen later ontving ik een grote cassette die samengesteld was voor de zestigste verjaardag van Jan Cremer. Een luxe editie, 50e druk van Ik Jan Cremer, een cd met zigeunermuziek (Rijk de Gooijer zong over een Kozak, en Jan las ook voor). En een grote litho, genummerd, en dit alles gesigneerd plus de vermelding ‘voor Jogchum’.

Made in USA

Achterop het laatste blaadje heeft Jogchum nog een nabrander geschreven: ‘Overigens schrijft Cremer in zijn boek Made in USA op pagina 67 over ‘Boer Koekoek uit Pingjum’. Dat citaat toonde ik hem op die bijeenkomst in het Fotomuseum. Ja, Jan bleek op zoek te zijn geweest in Pingjum. Om foto’s te maken van koeien, voor latere schilderijen. Hij had nog naar mij geïnformeerd, vertelde hij, maar zonder succes. We waren met onze familie overigens al verhuisd in 1964.’ Op de foto: Made in USA, gesigneerd door Jan Cremer, op 15 februari 2007, met een lieve groet voor Hanneke.

Wist je dat er inmiddels zo’n 50 vrijwilligers actief zijn bij Colette? Het is toch eigenlijk onvoorstelbaar dat ons boekenparadijs vroeger door maar één iemand draaiend werd gehouden. Onze Rob Jamin sprak voor deze aflevering van ‘ontmoet team Colette’ met Hans van Oel, rayonhoofd biografieën en muziek.

Hans heeft biografie en muziek onder zijn hoede. Hoe hij daar toe gekomen is? ‘Ze waren nog niet ondergebracht’, is de laconieke reactie. ‘En ze hebben een mooie plek, vlak achter de ingang.’ Hij is een groot muziekliefhebber, en hij leest graag biografieën. Dan leer je de beschreven persoon kennen, en zijn plaats in de tijd. Kortgeleden nog, de biografie van Joseph Roth door Keiron Pim. In Roth’s boeken komen ‘de melancholie van het aflopende keizerrijk, de losers tot leven.’ Het is geen lofzang. Roth was moeilijk in de omgang, en hij dronk veel te veel. ‘Hij was een uitstekende journalist, dus men was bereid om hem voorschotten te geven. Maar hij was heel onbetrouwbaar is zijn afspraken.’ In feite hield Stephan Zweig hem overeind.

Goede biografie is interessanter dan mémoires

Goede biografieën zijn geschreven met liefde voor literatuur, én ze laten andere kanten zien van de beschrevene. Hans houdt de biografieën zorgvuldig apart van de autobiografieën en memoires. Die vindt hij minder interessant, omdat ze meestal alleen de goede kanten laten zien.

‘We hebben een goede collectie over Nederlandse schrijvers. Vasalis, bijvoorbeeld, en Hermans. Pas nog lagen er ineens twee enorme pillen over Lodewijk van Deyssel.’ Een tijdje geleden kwam iemand de winkel binnen die betrokken was bij literaire prijzen, die bracht een mooie stapel recensie-exemplaren. ‘Die man zie ik graag nog eens terugkomen.’ Want het aanbod houdt niet over, en ook uit de opslag komt weinig tevoorschijn.

De contacten met klanten zijn onbetaalbaar. Één keer vroeg een klant iets – het is zo lang geleden dat hij niet meer weet wat het was. Hans klom naar de bovenste plank en vond het gevraagde op de tweede rij. Dat geeft een kick.

‘Wanneer je het goed aanbiedt, verkoopt het. Kijk maar naar de buitenetalage. Wat je daar neerlegt, wordt verkocht.’

Muziek deels verborgen in de tweede berg

Op de middelbare school kwam hij in een clubje muziekliefhebbers terecht, de liefde is nooit meer overgegaan. Zijn interesse is vooral hedendaagse muziek, met name hedendaags klassiek, American roots, country, Spaans. De namen Tom Waits, Patti Smith, Nick Cave, Steve Reich vallen. Hans is altijd vaak naar concerten geweest en leest veel over muziek. Colette heeft stápels Bach en Mozart, niet heel bijzonder. De collectie bevat verder muziektheorie, lexicons, en monografieën. Biografieën, over John Lennon bijvoorbeeld. En veel liederen en liedjes, vooral ook voor kinderen. Muziek staat links naast de biografieën. Ook in de tweede “berg”, achter de beeldende kunst, zit veel over muziek; dat is vooral bladmuziek, cabaret en variété. ‘Maar dat valt niet te sorteren. Je kunt er ook niets uithalen omdat de boeken in onderling verband staan, ha ha. En ik heb geen ruimte om ze bij elkaar neer te zetten.’ Hij moet woekeren, en boeken wegdoen.

De buitentafels verkopen goed

Gevraagd naar plannen en goede voornemens noemt hij nog eens het stimulerende effect van de buitentafels. Dat brengt hem bij zijn plan om een etalage te maken, met biografieën. Bij deze wereldkundig gemaakt. En hij wil de biografieën over buitenlandse schrijvers het liefst onderbrengen bij de betreffende taal. Met Nils heeft hij afgesproken om een proef te doen met Engels. Ze gaan kijken of het werkt.

Het leuke aan Colette vindt Hans de combinatie van verkopen en organiseren. Het is niet alleen letten op de winkel, maar ook de gesprekken met klanten, en met de collega’s. ‘Je leert elkaar goed kennen. Het overlijden van Nettie, gewaardeerde collega van de dinsdag, is dan ook hard aangekomen.’ En daarnaast de zorg voor twee afdelingen. ‘Dat maakt het interessant en afwisselend. En dan de volgende dag werken bij de soepbus, een fantastisch contrast.’

Hij kijkt uit naar het volgende overleg van de rayonhoofden.

Toch even slikken als je in je familiegeschiedenis gaat graven en je erachter komt dat je opa bij de Waffen-SS zat. Het overkwam journalist Tim Berbers, die zijn zoektocht naar het oorlogsverleden van zijn grootvader optekende in het boek Wilhelmus: mijn grootvader bij de Waffen-SS. Open, eerlijk en confronterend: Wilhelmus is het allemaal.

Wilhelmus is een uiterst actueel boek nu er in Nederland flink wat discussie gevoerd wordt over de archieven van Nederlanders die in de Tweede Wereldoorlog aan de “foute kant” stonden. Mag je die zomaar online knallen, of is het uit respect voor de familie en de nabestaanden beter om de toegang te beperken?

Ook houdt het boek Nederland een spiegel voor. Zo zien we onszelf graag als een land van het Verzet tegen de Nazi’s (Soldaat van Oranje, weet u wel), maar zaten er toch 33.000 Nederlanders bij de Waffen-SS. Best veel, zeker als je dat afzet tegen het getal van 25.000 leden van het Verzet. Sowieso is het boek ernstig “van deze tijd” nu de autoritaire verleiding van dictatoriale leiders weer toeneemt. Lezen dus!

Op 10 april komt Tim vanaf 20.00 over zijn boek vertellen bij Colette. De toegang is gratis, maar een Geef je snel op via info@colette.red, want het aantal plaatsen is beperkt.

Op zondag 11 mei neemt auteur June Nods je mee in het fascinerende leven en werk van Lidi van Mourik Broekman (1917-2015), een onderbelichte maar bijzondere beeldend kunstenares. Haar sculpturen en schilderijen vertellen een verhaal van kracht, doorzettingsvermogen en een ongekende passie voor kunst. Lezing van 15:00 uur tot 15:45. Bij mooi weer in de tuin van Colette!

Voor belangstellenden: aansluitend wandelen we met Junce Nods naar beelden van Lidi van Mourik Broekman in het Stadhoudersplantsoen. Welkom!

Wist je bijvoorbeeld dat beelden van Lidi van Mourik Broekman in Den Haag ooit verborgen waren achter hekken bij het Joegoslavië-tribunaal? En dat de kunstenares weigerde de loyaliteitsverklaring van de bezetter te tekenen tijdens de Tweede Wereldoorlog?

Na de lezing maken we samen een korte wandeling naar het beeldhouwwerk “Spel en Zekerheid”, een van haar werken in de openbare ruimte.

Over de spreker: June Nods schreef het boek Geen schaduw zonder licht over Lidi van Mourik Broekman, waarin ze niet alleen Lidi’s kunst, maar ook haar bijzondere levensverhaal belicht. Het boek is verkrijgbaar bij Colette.

 Waarom je deze lezing niet wilt missen:
Duik in de vergeten geschiedenis van een getalenteerde vrouwelijke kunstenaar
Ontdek hoe Lidi’s werk in de openbare ruimte tot stand kwam
Laat je inspireren door een verhaal vol kunst, moed en passie

Gratis toegang – kom langs en laat je verrassen!