Vredige barokmuziek uit de luidspreker zorgt voor een relaxte sfeer. De zon schijnt, dat helpt ook. Het
restauratie-team van Colette is toegewijd aan de slag in Wijkbibliotheek Duinoord. Vandaag zijn
Marijke, Solita, Winne en Arnoud aan het werk, Ingrid en Steef ontbreken dit keer. Het team is in de
winkel ontstaan toen Simone, Ingrid en Marijke het idee kregen om gehavende boeken op te knappen.
Niemand heeft een speciale opleiding in deze richting. De een heeft vroeger iets gedaan met houtfineer,
een ander heeft een tijd decors gebouwd. Ze overleggen en ze kijken naar You Tubefilmpjes. Elke
maandagmiddag zijn ze aan de slag.

De middag begint met het aanslepen van de materialen. De boeken liggen in een opvouwbaar
bagagekarretje. Ze sjouwen met een paar extra-grote boodschappentassen met gereedschap. Kwasten,
mesjes in diverse soorten en maten, stalen meetlatten, potten lijm, klemmen, bakjes met kleurstiften,
een doosje waterverf, zwachtels. We komen er straks op terug.

Dan gaan ze overleggen. Elk boek wordt gezamenlijk bekeken en besproken. Wat is de schade, hoe
gaan we het aanpakken. En wie gaat het doen. Aldus krijgt elk boek de beste behandeling en komt
ieders ervaring en expertise optimaal aan bod. Zo stel ik me een patiëntenbespreking voor in een
ziekenhuis. Wel ontbreekt de hectiek van piepjes uit infuuspompen, haperende monitorbeelden en
gehaast klepperende klompen. Het is hier vredig, er wordt veel gelachen. Wanneer ik later vraag wat ze
leuk vinden aan dit werk, komt dít er als belangrijkste uit: de groep, het overleg, het werken in stilte,
lachen als er iets fout gaat.

Na het appèl gaan ze aan de slag. De meeste problemen zijn er met banden. Logisch, de buitenkanten
hebben het meeste te lijden. Er wordt aan getrokken, ze vangen de klap op bij een val, ze zijn langdurig
blootgesteld aan licht. In het uiterste geval krijgt een boek een nieuwe kaft. Die ontwerpen ze zo
natuurgetrouw mogelijk met de oude omslag als voorbeeld. Een berucht probleem is de kleur van het
schutblad. Desnoods leggen ze het nieuwe papier in een badje van koffie of thee voor de gewenste
verkleuring. Een spierwit blad in een bruin verkleurd boek is natuurlijk geen gezicht. Ze hamsteren
oude bladzijden, schutbladen, strookjes leer. Inmiddels is er een soort stalenboek: een map vol
insteekhoezen met stukken en stroken Japans papier en nog zo wat.

Wanneer een boek uit elkaar is gevallen, wordt er klassiek boekgebonden. Met naald en speciaal draad
worden bladzijden in het gelid van hun oorspronkelijke katernen gebracht, en die weer samengevoegd
tot een leesbaar boek. Dat is een secuur werkje met rijgen en knoopjes leggen waar je fijne vingers en
een scherp oog voor nodig hebt. Op de ruggen wordt een netachtige versteviging aangebracht. De
voorkeur is om die achterkant van de katernen los te houden van de rug van de omslag.

Ze werken met twee soorten lijm. Het meeste wordt gedaan met houtlijm die in grote potten uit de
bouwmarkt komt. In luxe gevallen gebruiken ze boekbinderslijm, die droogt snel en is flexibel.
Soms is een boek zo kostbaar dat de restauratie niet onomkeerbaar mag zijn. Dan gebruiken ze
handgemaakte lijm op stijfselbasis; die lost op wanneer je het nat maakt. Dat doen ze ook voor externe
klanten wanneer die daar om vragen.

Wist u dat papier een looprichting heeft? Neem een vel papier in je twee handen en laat het een beetje
buigen en golven. Als het vel een kwartslag draait, dan geeft het golven een ander gevoel. In de ene
richting golft het gemakkelijker dan in de andere. Daarmee heb je de looprichting te pakken. So what?
Het is belangrijk dat de looprichting van het papier overeenkomt met die van de omslag.

Deze middag zie ik subtiele details als het bijwerken van een omslag met waterverf om een verschoten
strook op te werken, en het inzwachtelen van een boek om de net gelijmde rug aan te drukken tijdens
het drogen.

Voor perkament en leer heb je speciale vaardigheden nodig. Behalve een enkel strookje losliggend leer
beginnen ze daar niet aan.

De meeste boeken komen uit Colette. Ze lopen er vaak te schooien, op zoek naar nieuwe slachtoffers.
Die vinden ze vooral onderaan de stapels waar de boeken het meest te lijden hebben. In Blauwbaard
staat een kast met instroom en gerepareerd. Ze hebben een speciaal formulier ontwikkeld. Aan de
voorkant een beschrijving van de averij, aan de achterkant worden de herstelwerkzaamheden genoteerd.
Naast het samen werken vinden ze het heel leuk om het verhaal van een boek te horen. Wanneer de
eigenaar vertelt hoe zij aan het boek is gekomen, hoe het door generaties is doorgegeven. Dan komt de

geschiedenis tot leven. Het is geweldig om een boek op te knappen en dan aan de verraste klant te
overhandigen. Maar ook zonder zo’n historie is het opkalefateren en verfraaien zeer bevredigend. Elke
keer is anders, ook dat maakt het werk zo leuk.

Ze hebben maar twee grote wensen. De belangrijkste is: externe klanten. Het team berekent geen
volledig arbeidsloon, het geld is vooral nodig voor nieuw materiaal. Gemiddeld komt een reparatie op €
15 tot 25. Hoort, zegt het voort.

Daarnaast hebben ze altijd behoefte aan oud papier. Hierbij een oproep aan alle vrijwilligers: koester de
losse velletjes, hamster op drift geraakte strookjes. Bewaar ze voor de restaurateurs.

Melvin, student en boekverkoper op donderdag, schrijft over een bijzondere vondst.

We stonden er gefascineerd naar te kijken. Afgelopen donderdag dook tussen de boekenbergen een rood en verfrommeld papieren doosje op, ter grootte van een geeltje. ‘Wat is dit?’ vroegen wij ons af, toen we ons er een voor een overheen bogen. Zo stel ik het me voor, wanneer bedreven biologen in een regenwoud een nog niet eerder aan mensen vertoond insect ontdekken.

De tekst op het rode papier was eveneens verwarrend: ‘Vierundzwanzig Bildkarten – Sie können alle kombinieren 1686 553 615 927 922 354 187 720 mal.’ Kaartjes met plaatjes? Zijn dat ansichtkaarten of delen van een puzzel? We besloten het doosje snel te openen. De Bildkarten bleken delen van een landschap te tonen, die je naar eigen wens een volgorde kon geven. In 1977 zagen ze in West-Duitsland het daglicht, zo vertelde de zijkant van het doosje ons, hoewel de kaartjes mensen in negentiende-eeuwse klederdracht liet zien. We probeerden enthousiast de vele mogelijke combinaties uit. Of het op 553 615 927 922 354 187 720 manieren kon, hebben we overigens niet geprobeerd.

Op de foto: Melvin met onze nestor Jogchum de Vries

Op 21 maart herdachten wij, tezamen met buurtbewoners en geïnteresseerden en zoals ieder jaar begeleid door groep 8 van de Da Costaschool het heldendom van Mies Walbeehm, die tijdens de Duitse bezetting op haar tweekameretage op nummer 19 talloze joden een tijdelijk onderduikadres bood. In maart 1943 deed de Sicherheitsdienst een inval en werden Mies en haar op dat moment vierentwintig onderduikers gearresteerd. Alleen Mies overleefde.

Rob Fransman (wiens ouders tot die 24 behoorden) en rabbijn Soetendorp spraken. Leerlingen van groep 8 van de Da Costaschool zongen, lazen gedichten voor en noemden de namen van de 24 weggevoerde en vermoorde joden. Een ontroerende en belangrijke herdenking, zeker in deze tijd van heroplevend antisemitisme.

Na afloop waren we vereerd Awraham Soetendorp in onze winkel te mogen verwelkomen. Tijdens een kopje koffie viel het oog van zijn dochter Tamar op Bas Baanders’ Overgeleverd aan de Toekomst – Levinas’ talmoedinterpretaties, waarop zich een gesprek ontspon over de bijzondere titel, het toeval en de samenhang van het alles.

Het bezoekje werd bezegeld met mooie woorden in ons gastenboek en natuurlijk even poseren voor onze ‘Joodse kast’. Wij lieten het ons niet ontnemen de rabbijn Levinas cadeau te doen en dochter Tamar gaf ons een door haar geschreven dichtbundeltje.

-Desiree Joustra

“Boekenbergen verdienen bescherming”

De boekenbergen van het Haagse antiquariaat Colette&Co zijn uitgeroepen tot Documentair Werelderfgoed van Unesco. De Organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur beschouwt de iconische stapels literatuur als uniek en onvervangbaar, maar ook als kwetsbaar.

21e Nederlandse object op Unesco-lijst

Om de bescherming van de Haagse verzameling kracht bij te zetten zal de collectie van Colette&Co vanaf komende maandag het 21^ste Nederlandse object zijn op genoemde lijst, tussen de dagboeken van Anne Frank, de Erasmus Collectie en de filosofische nalatenschap van Ludwig Wittgenstein. Nederland heeft daarnaast nog 14 objecten op de lijst van Cultureel Werelderfgoed, waaronder de Waddenzee en de windmolens bij Kinderdijk.

Bezoek Unesco aan Colette

Voorzitter Kathleen Ferrier van Unesco Nederland kwam speciaal voor de gelegenheid naar de Haagse Reinkenstraat, waar het antiquariaat is gevestigd, en nam zelf ook een doosje boeken mee – om het behoud van de boekenstapels veilig te stellen.

Grote erkenning voor Colette

De stapels van Colette zijn tot ver buiten Den Haag bekend geworden. Klanten vinden er niet alleen wat ze zoeken maar lopen ook vaak de winkel uit met iets totaal anders. Niet zelden valt daarbij een stapel boeken om, wat de kwetsbaarheid van het erfgoed onderstreept. De Stichting Colette&Co beschouwt het besluit van Unesco als een erkenning van de actie die buurtbewoners drie jaar geleden ondernamen om de boekenwinkel te redden van de ondergang. De winkel wordt volledig gerund door vrijwilligers, die vanaf nu niet alleen de verantwoordelijkheid dragen voor een antiquariaat maar ook van een stukje Werelderfgoed.

Meer informatie: info@colette.red – 06 2938 5416

Zaterdag 6 april hebben we weer een bijzonder optreden op ons boekenpodium. Acteur Bob Schwarze van Theater Branoul vertelt over de nieuwe voorstelling Hersenschimmen. Komt dat zien! Aanvang: 15:00 uur. Bij mooi weer in onze tuin.

Over Branoul

Theater Branoul is een piepklein theatertje in de binnenstad van Den Haag. Een bezoek waard! Afgelopen jaar zette Colette al de schijnwerpers op de voorstelling Leutnant Gustl, met een speciale etalage over de Oostenrijkse schrijver Arthur Schnitzler. We vinden het prachtig dat de cast van Branoul nu ook een bezoek brengt aan ons boekenparadijs.

Over Hersenschimmen

In de nieuwe Branoulproductie Hersenschimmen spelen Bob Schwarze, Sijtze van der Meer en Manon Barthels drie karakters uit de iconische roman van Bernlef. Hoewel het boek al vier decennia oud is, blijft het onderwerp actueel als nooit tevoren. 

Maarten Klein lijkt  samen met zijn vrouw Vera van een rustige oude dag te gaan genieten, tot er steeds vaker storingen in zijn brein optreden. Langzaam verliest hij zijn grip op de werkelijkheid en raakt -bij vlagen in volle bewustzijn- meer en meer afwezig en verdwaald. Heden en verleden gaan door elkaar lopen, hij verliest zijn greep op de taal, wil plotseling weer naar zijn werk en ziet zijn vrouw voor zijn moeder aan. 

De kenmerkende taal van Bernlef verglijdt mee met de hoofdpersoon. De teksten hakkelen, stotteren en verwarren. Meer dan een verhaal over dementie is Hersenschimmen een verhaal over het trage verval van een bewustzijn. 

Bernlef-tweeluik

Hersenschimmen is een hoogtepunt in het omvangrijke oeuvre van P.C. Hooftprijswinnaar J. Bernlef. Manon Barthels schreef een schitterende nieuwe bewerking speciaal voor Theater Branoul en Wolfert Brederode componeerde er de muziek bij. Hersenschimmen is het laatste deel van het Bernlef-tweeluik in Branoul. Na de jazzverhalen in ‘Hoe van de trap te vallen’ zet theatermaker Manon Barthels haar tanden in de iconische roman ‘Hersenschimmen’.

Zaterdag 20 april, 13.30 uur. Voskuilwandeling met Hagenaar Joop Berding – Startpunt: Antiquariaat Colette.

Op de hoek van het Pomonaplein tsjielpten in een boom wat mussen, alsof het lente werd. Uit de christelijk-gereformeerde kerk klonk traag gezang – op zaterdagmiddag! Er stonden een stuk of tien fietsen tegen de gevel. Misschien een koor dat oefende. Ze staken de Laan van Eik en Duinen over en liepen over het Weigeliaplein en daarna over het Gagelplein: door huizen ingesloten pleinen, zonder verkeer, met een of twee verborgen toegangswegen. Het was er verlaten, een vreemde, onwereldse stilte, zoals die er alleen in Den Haag kon hangen […] J.J. Voskuil – Het Bureau 5 – En ook weemoedigheid

Wie Maarten Koning leest, denkt automatisch aan Amsterdam. Maar de schrijver J.J. Voskuil, en zijn vrouw Lousje groeiden op in de Haagse Vruchtenbuurt. In de recent verschenen roman Het Genootschap van Wim Huijser lijkt het lot Maarten en Nicolien naar de geboortegrond van hun schepper te leiden. Voor het waar en wat precies gaan we op zaterdagmiddag 13 april samen aan de wandel.

De wandelafstand is ca. 6 km. Startpunt is Antiquariaat Colette. Na de welkomstwoorden (met koffie of thee) pakken we tram 3 of 34 richting de Vruchtenbuurt en stappen uit op halte Azaleastraat, waar de Voskuilwandeling echt gaat beginnen. Hagenaar Joop Berding en auteur Wim nemen de deelnemers op diverse plaatsen mee terug naar de jonge jaren van Han en Lousje, en de weemoedige wandelingen van Maarten en Nicolien. De wandeling eindigt bij Bistro Café Loft, Pomonaplein 49a, waar onder het genot van een drankje nog een laatste hoofdstukje wordt gelezen De bomen ruisten licht. Boven de waan van de dag uit klonk weemoedig de zang van een merel. Wim Huijser – Het Genootschap

Wandel je mee?

Stuur een mail naar info@wimhuijser.nl. Deelname gratis; ov en drankjes voor eigen rekening. Het aantal deelnemers is beperkt.

Op zaterdag 23 maart hebben we om 15:00 uur twee schrijvers op ons boekenpodium. Maaike Wieringa vertelt over haar debuutroman ‘Buiten de Lijntjes’. Frans van Hilten vertelt ons meer over zijn tweede boek ‘Alles Stroomt’.

Over ‘Buiten de lijntjes’

Robin voelt zich niet thuis op het gymnasium en worstelt met de heersende hokjescultuur op school. Als Disha en Noah in de vijfde blijven zitten, komen ze bij Robin in de klas en verandert er veel in het leven van de drie leeftijdgenoten. De zoektocht naar wie je bent, wie je mag zijn, van jezelf en van anderen begint dan pas echt.

Buiten de lijntjes gaat over de tegenstrijdige periode die veel van ons doormaken op weg naar volwassenheid. Een ingewikkelde periode waarin je op zoek bent naar je eigen identiteit en tegelijkertijd ergens bij wilt horen. Een periode waarin je jezelf spiegelt aan leeftijdgenoten, je seksueel oriënteert en verlangt naar die ander bij wie je zonder enige terughoudendheid jezelf kan en mag zijn.

Maaike Wieringa (1976) schrijft – naast haar werk als docent en therapeut – al haar hele leven. Ze maakt gedichten, korte verhalen en houdt vanaf dat ze leerde lezen en schrijven een dagboek bij.

Over ‘alles stroomt’

Tijdens een reis in Griekenland komt Arthur in een onvoorstelbare situatie terecht. Terwijl hij graaft in het verleden is de toekomst ineens dichterbij dan gevreesd. Rampspoed treft de wereld. Arthur beweegt mee op de golven en klampt zich vast aan het leven. Hij leert loslaten en vasthouden, zeker als hij middenin de chaos de verantwoordelijkheid neemt voor een klein moedig meisje. Is er een uitweg? En ziet Arthur zijn prille geliefde Zosia terug?

Frans van Hilten (1974) debuteerde in 2021 met Sequoia. Met Alles stroomt schreef hij een rijke roman waarin geschiedenis, toekomst en de onafwendbare realiteit samenkomen.

Haagse dichters op het boekenpodium van Colette! Zondag 24 maart ben je welkom om tussen 15 uur en 16 uur te luisteren naar poëzie tussen onze boekenbergen. Toegang gratis, mooie kortingen op onze poëziebundels. Het Woordenrijk is een samenwerking met het gelijknamige radio-programma op DenHaag FM.

In deze nieuwe editie van het Woordenrijk hebben we poëzie-optredens van Sacha Celine Verheij en Dorpsoudste de Jong. Anderkaffer vertelt een verhaal. En is er live muziek van Mandi-Mandi (tribute). Lees op dit weblog meer over de bewoners van het Woordenrijk.

Eerdere gasten in het Woordenrijk oa: Jos Nargy van de poezieboys, dichteres Lamia Makaddam, muzikant en dichter Alexander Franken. Samenstelling: Ricco van Nierop en Edwin Fagel.

Twee mannen, Vladimir en Estragon, zitten op een landweg bij een boom. Ze wachten op een zekere Godot en doden hun tijd met grote vragen en kleine bezigheden. Ene Pozzo komt langs, die een andere man, Lucky, aan een touw meesleept. Als zij na een wonderlijk gesprek weer vertrekken, valt er niets anders te doen dan verder te wachten. Ondertussen verstrijkt de tijd. Het wordt nacht, een nieuwe dag breekt aan. In onwetendheid blijven Vladimir en Estragon wachten, “want als hij komt, dan zijn we gered”.

– Wachten op Godot

Dit theaterseizoen brengt Het Nationale Theater “Wachten op Godot” van Samuel Beckett op de planken. In de onnavolgbare dialoog tussen de zwervende vrienden Vladimir en Estragon wordt het nooit helemaal duidelijk waar het absurdistische werk van de Ier nou om gaat: wie is Godot, gaat ie ooit komen, wat moeten we met de rijke Pozzo die halverwege het stuk op komt dagen (en vooral: wie is Lucky?)… En misschien is dat ook wel de reden dat het stuk jaar na jaar in het repertoire blijft.

Het is een groot genoegen om Kyra Mol (dramaturg) en Joris Smit (die de rol van Lucky in deze uitvoering vertolkt) aan te mogen kondigen. Op zaterdag 24 februari om 13.00 staan ze bij Colette op het podium om te vertellen over hoe zij hun interpretatie gevormd hebben van de klassieker uit 1952.

Joris Smit is sinds 2013 als ensemblelid verbonden aan HNT. Voor de het aanstormende dramaturgisch talent Kyra Mol is het haar eerste grote voorstelling na haar afstuderen.

Let op! het aantal plaatsen is beperkt dus meld je snel aan via info@colette.red.

Wachten op Godot gaat za 9 maart in première in de Koninklijke Schouwburg en de speellijst vind je hier. De regie is in handen van Eric Whien, die al meerdere Beckett-vertolkingen verzorgde bij HNT. De rest van de cast bestaat uit Jaap Spijkers (Vladimir), Mark Rietman (Estragon) en Bram Coopmans (Pozzo).

Om alvast in de stemming te komen: HNT heeft ook een podcastaflevering over het stuk opgenomen. Beluister ‘m nu!

Soms hebben we zo het idee dat toeval in theorie wel bestaat, maar dat sommige dingen wel zó toevallig zijn dat je toch gaat twijfelen. Zo bleken de sterren aan het fundament weer uitzonderlijk mooi in elkaar te schuiven toen we onlangs de volledige werken van Bertolt Brecht binnenkregen en die aan een liefhebber wisten te koppelen, precies op de dag dat de schrijver van de Driestuiversopera (en vele andere werken) jarig was… Toevallig!(?)