De boeken van Nettie

Het was een beetje een trieste dinsdag, deze 16e januari. Met een paar teamleden van Team Dinsdag zijn we namelijk de boekenkasten van ‘onze’ Nettie aan het leeghalen. Nettie Hagens, die om de week op dinsdag in de winkel stond, overleed vorig jaar november na een kort ziekbed en het was de wens van haar familie dat haar boeken via Colette weer terecht komen bij andere boekenliefhebbers.

Zo’n persoonlijke collectie boeken is toch wat bijzonders – zoals boomkundigen allerlei zaken aan de jaarringen van een omgezaagde boom kunnen aflezen kun je toch ook een hoop aflezen over de persoon die de collectie bijeen heeft gebracht. Veel wisten we wel van de lange uren en eindeloze kopjes thee aan de keukentafel van Colette: Nettie vertelde immers graag en veel over haar omzwervingen in de Britse eilanden, waarbij ze altijd de verbinding wist te leggen tussen de plekken waar ze gewoond en gereisd had en de boeken die daar dan weer vandaan kwamen. Zo vonden we in haar kast een flink rijtje Ian Rankin; de boeken over de Schotse speurneus Inspector Rebus hadden, net als de Caledonische hoofdstad, een speciaal plekje in haar hart. Ook is het duidelijk dat Nettie de boeken niet “voor de mooi” in de kast had staan. Het grootste deel van de collectie bestaat uit intensief gelezen paperbacks met ezelsoren en aantekeningen.

Terwijl we zo in de weer zijn met de bananendozen komt er een klant van ongeveer dezelfde leeftijd als Nettie voorbij, die zegt dat “ze haar hele leven voorbij ziet komen” omdat ze ook veel van dezelfde boeken in de kast heeft staan. En zo zie je maar – zo’n boekencollectie hangt toch ergens tussen een diepe persoonlijke beleving en een participatie in een bredere culturele stroom in. En inderdaad vinden we flink wat van de “boeken die je gelezen moet hebben” uit de afgelopen decennia en je merkt duidelijk dat Nettie tot het moment van haar te vroege overlijden de trends in de gaten bleef houden, getuige de recente prijswinnaars van de Booker Prize die we tussen de stapels aantroffen. 

Enfin, zo zijn we met gemengde gevoelens bezig. Ergens voelt het wat verdrietig om zo’n in de loop der jaren opgebouwde collectie te fileren en onder te verdelen over de winkel; een stapeltje Engels, een stapeltje Nederlands, een stapeltje dat misschien toch maar naar de papierbak moet. Aan de andere kant is het ook ergens wel weer fijn dat flink wat van haar boeken weer een weg zullen vinden naar de boekenkasten van de vrienden van Colette.