Op donderdag 23 maart, om 11 uur, is in de Reinkenstraat de jaarlijkse herdenking van het “Haagse achterhuis”. Dit jaar is het precies 80 jaar geleden dat de Sicherheitsdienst binnenviel op het adres Reinkenstraat 19 en dat 24 (veelal Joodse) onderduikers werden weggevoerd en vermoord. Burgemeester Jan van Zanen en rabbijn Soetendorp zijn bij de herdenking aanwezig. Colette besteedt in haar etalage aandacht aan de aan de verschrikkelijke gebeurtenissen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in onze straat plaatsvonden.

Leerlingen van de Da Costaschool richtten afgelopen jaar een speciale etalage in over het Haagse Achterhuis

Plaquette Reinkenstraat 19
De plaquette boven de deur van pand Reinkenstraat 19 valt niet erg op. Toch is het de moeite waard
om er even bij stil te staan. “De herinnering aan de doden is voor hen een tweede leven”, staat erop.
Vanwaar deze plaquette en vanwaar deze tekst?

Doorgangshuis voor onderduikers
De eerste etage van het pand wordt in de eerste oorlogsjaren gebruikt als doorgangshuis voor
onderduikers. Het is Mies Walbeehm die gedurende de eerste oorlogsjaren meer dan 80 mensen
tijdelijk onderdak biedt. Maar in de nacht van 22 op 23 maart 1943 valt de Sicherheitsdienst het pand
binnen. Er zijn dan 24 (veelal joodse) onderduikers in het huis.

Sobibor
24 mensen van alle leeftijden op één etage! Je kan het je haast niet voorstellen. Maar Mies kan nu eenmaal geen “nee” zeggen. Is er verraad in het spel? We weten het fijne er niet van. Wat we wel weten, is dat alle onderduikers uit dit pand zijn weggevoerd naar concentratiekamp Sobibor. Geen van hen keert terug en het zijn deze doden aan wie de herinnering levend wordt gehouden. Mies Walbeehm wordt opgesloten in Vught, maar heeft de oorlog gelukkig overleefd.

Onthulling plaquette
Op 22 maart 2002, precies 59 jaar na de inval, onthult burgemeester Deetman de plaquette.
Leerlingen van de Da Costaschool zingen Donna nobis pacem en lezen de namen voor van de
omgebrachte onderduikers. “Als er één mens wordt gered, wordt de wereld gered”, aldus de ook
aanwezige rabbijn Soetendorp. Hij benadrukt hoe belangrijk het is om mensen in nood te helpen.

Da Costaschool
Het is dezelfde Da Costaschool die de plaquette heeft geadopteerd en elk voorjaar een sobere
herdenking houdt, op de stoep voor pand Reinkenstraat 19. Op vrijdag 23 maart, 11 uur, geven de
leerlingen weer acte de présence. U bent van harte welkom.

Deze tekst kwam tot stand door de inzet van Colette-vrijwilliger Roelof Veenstra, die zich al vele jaren sterk maakt voor de herinnering aan het ‘Haagse Achterhuis’. Speciale dank aan Herman Nijboer, de voormalige kaasboer in onze Reinkenstraat, die zich in het verleden zeer heeft ingezet voor de nagedachtenis aan de gebeurtenissen in het Haagse Achterhuis. Ook grote dank aan lerares Annerie Boekhout-Veldhuizen en de leerlingen van groep 8 van de Da Costaschool.

Wie nomineer jij voor de nieuwe boekenprijs van antiquariaat Colette ?

Antiquariaat Colette looft een prijs uit aan de boekensteun van het jaar. Dit is iemand die zich op een bijzondere manier inzet voor behoud en verspreiding van het boek. Weet jij wie hiervoor in aanmerking komt? Stuur je nominatie naar Colette!

Wie is een boekensteun?
Overal in het land zetten mensen zich actief in voor het boek. Denk bijvoorbeeld aan de buurtgenoot die een minibieb timmerde voor in de tuin. De collega die een boekenruil-actie heeft opgezet. De oprichter van een schrijversmuseum. De bibliothecaresse van een school-mediatheek, of iemand die een leesclub leidt. We zijn benieuwd wie jij nomineert.

Een plek voor boeken
Boeken zijn belangrijk. Door verhalen te schrijven, te lezen en te delen, vergroten we onze kennis van elkaar en van de wereld. Het is zorgwekkend dat er steeds meer huiskamers zijn zonder boekenkast. Boeken verdienen een plek. Geregeld vinden we bij Colette boeken die al meer dan 100 jaar oud zijn. Hoe bijzonder is het eigenlijk dat zo’n werk al die jaren heeft overleefd. Al kun je dat ook zeggen over een roman uit 1980. Soms staat er in een boek een naam van een vorige eigenaar, of een opdracht aan de lezer. Elk boek is een verhaal.

Doe mee en nomineer
De Prix de Colette is een landelijke prijs. Schrijf ons een e-mail met jouw nominatie: info@colette.red. Je kunt natuurlijk ook langskomen in onze winkel om jouw nominatie bekend te maken.

Over Colette
Antiquariaat Colette is in 2021 gered van de ondergang en wordt nu gerund door vrijwilligers. Colette is bekend vanwege de karakteristieke boekenbergen. Colette lanceert de nieuwe Prix de Colette in de week van de 150e geboortedag van de naamgeefster van de winkel: de grote Franse schrijfster Gabrielle-Sidonie Colette. In deze week verwelkomen wij bijzondere gasten in ons boekenparadijs. Op woensdag 25 januari gaat Mira Feticu in gesprek met Abdelkader Benali. Op zaterdag 28 januari vertellen Kiki Coumans en Gerda Baardman over leven en werk van Colette.

De eerste editie van de Prix de Colette wordt uitgereikt op de verjaardag van Colette, op 28 januari 2024. De winnaar krijgt een gouden boekensteun én een steuntje in de rug.

Heeft u het al gelezen? Grote artiesten als de Spice Girls en Taylor Swift brengen hun nieuwe albums uit op cassettebandjes. Ook bezoekers van Colette hebben de audio-cassettes herontdekt. Vorige week nog verkochten we twee boxen met cassettebandjes uit de filosofiekast over Kant en Heidegger. Vaak is er tussen onze boekenbergen ook muziek uit de cassetterecorder te horen. We werpen eens een blik op de collectie van Jogchum de Vries – die tijdens zijn jaren als boekenbaas een indrukwekkend oeuvre heeft vastgelegd.

Stapels met bandjes

Jogchum luisterde vaak naar de radio, in de winkel. Als zijn favoriete programma’s te horen waren, dan drukte hij snel op ‘rec’ en maakte een opname. Zo verscheen er al snel een stapel bandjes naast de radio – bijna net zo indrukwekkend als de bergen met boeken. Veel opgenomen: Radio Bergeijk, Het Bureau en het Paleis van de Weemoed. Maar ook veel bandjes over Friese onderwerpen, zoals schaatsen en de elfstedentocht. Soms hoor je opeens een stukje van een interview met Mieke van der Weij langskomen, of een recensie van Martin Ros.

Radio Bergeijk

Misschien was Radio Bergeijk wel de favoriet van Jogchum, vertelt de boekenbaas tijdens een glaasje wijn bij Colette. Een humoristisch programma over een fictief radio-station vanuit een onbekend dorpje in Brabant. Begin deze eeuw zat Jogchum wekelijks aan de radio gekluisterd om te luisteren naar George van Houts en Pieter Bouwman. In het begin van de middag te horen op Radio1, weet Jogchum nog. ‘De humor kan ik erg waarderen. Het is een beetje dezelfde humor als Charley Hebdo, of eigenlijk de voorloper: Hara-Kiri. Het is absurd. Het slaat allemaal eigenlijk nergens op. Als er weleens klanten waren in de winkel, dan zette ik het af, want soms was het wel heel grof. Met scheldpartijen, mensen die harde boeren laten en een dikke kerel die altijd ‘natte worst’ at. Ja, nu kan het niet meer, eigenlijk. Tegenwoordig is alles zo ernstig. Er mag niets meer, lijkt wel.’

Bandjes om te bewaren

Tegenwoordig luistert Jogchum niet veel meer naar de radio. Wel leest hij dagelijks de krant en kijkt hij naar het nieuws op televisie, zoals RTL Z. ‘Door die nieuwe technieken kan ik thuis niet goed meer radio ontvangen. Ja, op de tv kan het, maar dat is zo’n gedoe.’ Of Jogchum een paar bandjes mee naar huis wil nemen om zijn lievelingsprogramma’s van weleer te beluisteren? ‘Nee, dat ga ik niet doen. Ik nam het destijds op… nou, om te hebben.’

De Coletters van onze ‘en ligne’-club (online, red.) hebben een mooi pareltje opgedoken én geveild. Het gaat om een een Kwadraatblad, genaamd “Onleesbaar Kwadraat Blad” van de veelzijdige Italiaanse kunstenaar en designer Bruno Munari. Colette biedt via Boekwinkeltjes nog een aantal Kwadraatbladen uit deze serie aan.

Het kunstwerkje is een uitgave in een serie experimenten in druk op het gebied van grafische vormgeving, beeldende kunst, literatuur, architectuur en muziek, uitgegeven tussen 1955 en 1974 door Steendrukkerij De Jong.

Pieter Brattinga trad in 1951 in dienst van Steendrukkerij De Jong & Co als director of design en nam zich voor de drukkerij tot de beste offsetdrukkerij van Nederland te maken. De drukkerij stond bekend als specialist in affiches, maar ook boekomslagen en verpakkingsmateriaal rolden met regelmaat van de persen af.

In 1974 verschenen de laatste twee Kwadraatbladen en kwam de technisch zo innovatieve en uitmuntende reeks aan zijn einde. Niet alleen bleek de reeks zeer geliefd onder verzamelaars van hedendaagse grafische vormgeving, ook onder collectioneurs van perfect uitgevoerde grafiek waren de Kwadraatbladen een gewild verzamelobject. Ook vandaag de dag heeft de reeks niets aan actualiteit ingeboet en staan de Kwadraatbladen nog steeds als een huis!

Haagse dichters uit Het Woordenrijk treden op achter de boekenbergen van Antiquariaat Colette. Op zondag 8 januari presenteren wij tussen 13 en 14 uur een poëzieprogramma met muziek. Mis het niet, de toegang is gratis! Sla je slag op onze poëzie-afdeling: vele titels voor maar 4 euro per bundel.

Antiquariaat Colette organiseert het optreden samen met Het Woordenrijk: het wekelijkse poëzieprogramma van Den Haag FM, opgericht door Harry Zevenbergen en gepresenteerd door Ricco van Nierop.

De volgende dichters treden op:

Geraldina Metselaar: Journalist voor onder andere AD/Haagsche Courant en Straatnieuws. Geraldina is vaste gast van het Woordenrijk, waar zij geregeld eigen gedichten voordraagt.

Diann van Faassen houdt van dichten en van fietsen en is met haar poëzie een bekend gezicht op Haagse podia.

De jonge stadsdichters: Insaf El Assouad Nachoua Douayry, Khadija Ibourk El Idrissi, Nart Alghabbach.

De muziek wordt verzorgd door Kristel Snellen. Kristel zingt, schrijft zkv’s en werkt parttime voor een taalinstituut. Lees vooral ook haar Engelstalige verhalen op Kristels Facebook-pagina Your greatest strength is love.

Samenstelling: Ricco van Nierop beeldend kunstenaar, radiomaker en presentator van het Woordenrijk en dichter Edwin Fagel (1973), die tot nu toe vier bundels publiceerde bij uitgeverij Nieuw Amsterdam: Uw afwezigheid, Het geroofde lichaam van Charlie Chaplin, nul en het extatische landschap in. 

Lezing. Woensdag 21 december vanaf 19:00 uur. Colette, Reinkenstraat 45, Den Haag

Woensdag 21 december vertelt buurtgenoot en schrijver Nils von der Assen bij Colette over zijn nieuwe boek De Hechtenisclub. Hij schreef dit boek samen met Daphné Dupont-Nivet. Vanaf 19:00 uur bent u hartelijk welkom bij deze lezing over misdaad, straf, vrijheid en gevangenschap, aan de hand van sterke en andere verhalen uit de Bijlmerbajes. De Hechtenisclub is genomineerd voor een belangrijke prijs, namelijk het Non-Fictie Boek van Het Jaar 2022.

Over De Hechtenisclub:

De cipier die maar geen afscheid kon nemen; de verbinder die bruggen sloeg tussen culturen; de bankrover die met touw en weerhaken over de muur wist te springen: de Bijlmerbajes mag dan gesloten en gesloopt zijn, de verhalen erover blijven.

Nederlands bekendste strafinstelling was niet alleen het toneel van protesten en ontsnappingen, maar ook van grensverleggers en idealisten. De cellen heetten er kamers, gedetineerden bewoners, en in plaats van tralies boden ramen je vrij uitzicht op het wolkendek. Opsluiting was nog nooit zo humaan geweest. Maar hoe onwankelbaar het geloof in de maakbaarheid van mens en omgeving aanvankelijk ook leek, tegenkrachten binnen én buiten de muren stelden het danig op de proef.

Is het afscheid van de bajes ook het einde van een ideaal? Met nieuwsgierigheid en verbeeldingskracht onderwerpen Daphné Dupont-Nivet en Nils von der Assen de ideeën van toen aan een hedendaagse kritische blik. Kún je iemand wel humaan vastzetten? Is opsluiting nog wel van deze tijd?

Lees alvast de voorpublicatie die afgelopen maand verscheen in de Groene Amsterdammer.

Over de auteurs

Daphné Dupont-Nivet (1989) is onderzoeksjournalist en historicus. Ze werkt onder andere voor Platform Investico en De Groene Amsterdammer.

Nils von der Assen (1988) is schrijver, journalist en researcher. Daarnaast is hij als freelance redacteur actief voor diverse uitgeverijen.

Slimme Colette
Heeft haar boek op een leeskussen gezet

Voor de feestdagen een echte “must”
Het geeft de polsen van de lezer rust

Wat een mooi cadeau voor de feestdagen! Coletter Marijke, ook actief in het reparatieteam, maakt deze prachtige leeskussens. Handig voor als je met een boek op schoot aan het lezen bent. Ook zeer geschikt voor tablet en laptop.

Nu te koop bij Colette voor 22 euro. Kies uit verschillende dessins.

Lees op Instagram meer over de leeskussens van Marijke. De kussens zijn ooit ontstaan als onder onderdeel van een pannenmand. Zeker in deze tijden waarin we allemaal ons best doen om energie te besparen is dit een prachtig instrument om duurzaam te koken.